کتاب ماوس: حکایت یک بازمانده – جلد ۱ (نسخه کامل)

ماوس روایت‌گر داستان ولادِک اسپیگلمن است، یکی از بازماندگان یهودی در اروپای تحت‌سلطه‌ی هیتلر و پسرش، کارتونیستی که در تلاش است تا داستان هولناک پدرش و تاریخ نهفته در آن را هضم کند. فرم کارتونی داستان (نمایش نازی‌ها در قالب گربه و یهودیان در قالب موش) آنقدر تاثیرگذار و شوکه‌کننده است که همان آشنایی نسبی‌ای را که نسبت به وقایع جنگ جهانی دوم حس می‌کنیم، از ذهنمان می‌زداید و برای بیان کردن آنچه بیان‌ناپذیر است، به‌ناچار آن را پیش‌پاافتاده جلوه می‌دهد. همان‌طور که منتقد کتاب نیویورک تایمز بیان می‌کند: «ماوس دستاوردی عظیم در بیان جزئیات مستندوار و ابراز خلاقیت رمان‌گونه است… ماوس یک اثر ادبی شاخص است که به مرور زمان ارزش واقعی‌اش معلوم خواهد شد.»

ماوس، با جابجایی دائم بین لهستان و پارک ریگو در نیویورک، دو داستان تاثیرگذار را به‌موازات هم تعریف می‌کند: داستان اول، حکایت پدر اسپیگلمن است: حکایت این‌که چطور او و همسرش از اروپای تحت سلطه‌ی هیتلر جان سالم به در بردند. این داستان دلخراش پر از لحظاتی است که در آن شخصیت‌های داستان در چند قدمی مرگ هستند، در کمال ناباوری موفق به فرار می‌شوند و با وحشت زندان و تجربه‌ی خیانت دست‌وپنجه نرم می‌کنند. داستان دوم، رابطه‌ی پرفراز و نشیب نویسنده با پدر پیرش است، هردویشان در تلاشند تا در سکوت و آرامش، بدون جر و بحث‌های الکی، زندگی‌شان را بکنند و هر از گاهی هم به تاریخچه‌ای سر بزنند که سایه‌‌اش بزرگ‌تر از آن است که بتوان از زیر آن بیرون آمد. این داستان، حکایت یک بازمانده را به طور تمام و کمال تعریف می‌کند. و همین‌طور حکایت کودکانی که بازمانده‌ی بزرگ شدن زیر دست بازماندگان جنگ هستند.

ماوس والدین اسپیگلمن را به دروازه‌های آشویتز می‌برد و (در دنباله‌ای که در راه است) خود او را تا مرز ناامیدی مطلق می‌کشاند. تمام پیش‌فرض‌های خود را کنار بگذارید. این موش‌ها و گربه‌ها تام و جری نیستند و زمین تا آسمان با آن‌ها تفاوت دارند. این یک فرم ادبی جدید است.

ماوس، در زمینه‌ی تاثیرگذاری‌اش روی مخاطب، با آثار کافکا قابل مقایسه است.
– دیوید لِوین

ادامه مطلب