کتاب منتخب التواریخ – جلد 1 (نسخه کامل)

باهتمام: کبیرالدین احمد

«منتخب التواریخ»، اثر عبدالقادر بداونی از آثار مهم و با ارزش دوره ی اسلامی هند است که گاهی تاریخ بداونی هم خوانده می‌شود. این کتاب به سبب دید انتقادی، آزادمنشی و صراحت لهجه ی مولف، از بدو تالیف مورد توجه قرار گرفته است.
مولف کتاب را پنهانی نوشته است و کسی تا ده سال پس از مرگ اکبر؛ یعنی تا سال ۱۰۲۴ ق از آن کتاب آگاهی نداشته است. خانی خان، مولف منتخب اللباب می‌نویسد که کتاب نخستین بار در دهمین سال سلطنت جهانگیر در دسترس قرار گرفت؛ اما به سبب لحن تند آن توقیف شد.
بخش اعظم منتخب التواریخ، منتخبی از طبقات الکبری است، به اضافه ی اطلاعاتی که بداؤنی از دیگر کتب تاریخی، نظیر تاریخ مبارک شاهی تالیف مبارک مروزی، نظام التواریخ تالیف قاضی بیضاوی، لب التواریخ تالیف یحیی قزوینی و برخی مطالب جزئی است که خود بر آن‌ها افزوده است. البته در دوره سوری (۰۹۴۷- ۹۶۲ ق) و دوره ی اکبر (۹۶۳- ۱۰۰۴ ق) که سال وفات مولف است، عبدالقادر از مشاهدات، یادداشت‌ها و خاطرات شخصی بهره برده است.

← جلد اول
در جلد اول خود حاوی یک مقدمه، شامل حمد خداوند، نعت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و خلفای راشدین، فواید تاریخ، سبب تالیف و روش کار و یک بخش اصلی شامل ده طبقه به شرح زیر است:
طبقه اول: تاریخ هند در دوره ی غزنویان از سبکتگین تا خسرو ملک (۳۶۷- ۵۸۲ ق).
طبقه دوم: تاریخ غوریان از غیاث الدین محمد تا قتل معزالدین محمد غوری (۵۵۲- ۶۰۲ ق).
طبقه سوم: تاریخ ممالیک (غلامان) از قطب الدین ابیک تا عزل شمس الدین کیکاوس (۶۰۲- ۶۸۹ ق).
طبقه چهارم: تاریخ خلجیان از جلال الدین خلجی تا قتل مبارک خلجی (۶۸۹- ۷۲۰ ق).
طبقه پنجم: تاریخ تغلقیان از سلطان غیاث الدین تغلق تا سلطان محمود تغلق (۷۲۰- ۸۱۷ ق).
طبقه ششم: تاریخ سادات از سید خضرخان تا سید علاءالدین (۸۱۷- ۸۵۵ ق).
طبقه هفتم: تاریخ لودیان از بهلول لودی تا قتل ابراهیم لودی (۸۵۵- ۹۳۲ ق).
طبقه هشتم: تاریخ تیموریان دوره ی اول از بابر تا اخراج همایون از دهلی (۹۳۲- ۹۴۷ ق).
طبقه نهم: تاریخ سوریان از تسلط شیرخان سوری بر دهلی تا سقوط سوریان (۹۴۷- ۹۶۲ ق).
طبقه دهم: تاریخ گورکانیان دوره دوم.

ادامه مطلب