کتاب تحریر ثانی: تاریخ حکما و عرفای متاخر (نسخه کامل)

این کتاب به گفته نگارنده آن، تاریخ فلاسفه، و نه تاریخ فلسفه، در دوران پس از صدرالمتألهین است و تلاش دارد تا با نگاهی اجمالی اما با تکیه بر منابع و مآخذ مستند روشن کند که وارثان حکمت متعالیه چه کسانی بوده اند. نویسنده علاوه بر حفظ ترتیب تاریخی فلاسفه، کتاب را به ابواب و بخش های مختلف تقسیم بندی کرده و مطالب هریک از ابواب را به ترتیب الفبایی آورده است. مقدمه کتاب فصلی است در باب نسبت میان فلسفه و دین و شرحی است بر آنچه تاکنون فیلسوفان و متکلمان در این باره نگاشته اند. هرکدام از فصل های بعدی کتاب، شرح یکی از دورانهای فلسفی ای است که با ظهور صدرالمتألهین آغاز می شود. روش نویسنده در نگارش فصول بدین ترتیب است که ابتدا از زندگی و احوالات فیلسوف مورد نظر شرحی می دهد و پس از بررسی اقوالی که در آثار مختلف درباره متفکر مورد نظر ذکر شده است به نوآوریها، آثار و حتی موافقان و مخالفان فیلسوف مذکور می پردازد.
فیلسوفان و عرفای دوره متاخر که در کتاب معرفی شده‌اند عبارت‌اند از: حاج ملا هادی سبزواری، آخوند ملا حسینقلی همدانی، آخوند ملا فتحعلی سلطان آبادی، محمدرضا قمشه‌ای، جهانگیر خان قشقایی، میرزا هاشم اشکوری، میراز مهدی آشتیانی، ملا محمد کاشانی، میرزا حسن کرمانشاهی، آقا علی مدرس، میرزا ابوالحسن جلوه و ملا محمد لاهیجی. معرفی هر فیلسوف با خلاصه‌ای از آرا و آثار او نیز همراه است .

ادامه مطلب